Risk Değerlendirmesi Yaptınız mı?
6331 Sayılıİş sağlığı ve Güvenliği Yasası'na göre işletmelerin yapması
gereken önemli bir yükümlülüğü de "Risk Değerlendirmesi" oluşturmaktadır. İş
Sağlığı Ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği, 29.12.2012 tarih ve 28512
sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiş olup, tüm işyerlerinde risk
değerlendirmesi yapılması veya yaptırılması gerekmektedir.
İşyerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek tehlikelerin belirlenmesi, bu
tehlikelerin riske dönüşmesine yol açan faktörler ile tehlikelerden kaynaklanan
risklerin analiz edilerek derecelendirilmesi ve kontrol tedbirlerinin
kararlaştırılması amacıyla yapılması gerekli çalışmalar risk değerlendirmesi
olarak kabul edilmektedir. Risk değerlendirmesi; tüm işyerleri için tasarım veya
kuruluş aşamasından başlamak üzere tehlikeleri tanımlama, riskleri belirleme ve
analiz etme, risk kontrol tedbirlerinin kararlaştırılması, dokümantasyon,
yapılan çalışmaların güncellenmesi ve gerektiğinde yenileme aşamaları izlenerek
gerçekleştirilir.
Buna göre, işverenlerin çalışma ortamının ve çalışanların sağlık ve güvenliğini
sağlama, sürdürme ve geliştirme amacı ile iş sağlığı ve güvenliği yönünden risk
değerlendirmesi yapması veya yaptırması gerekmektedir.
Risk değerlendirmesinin gerçekleştirilmiş olması; işverenin, işyerinde iş
sağlığı ve güvenliğinin sağlanması yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz.
Risk değerlendirmesi, iş güvenliği uzmanlarından profesyonel bir hizmet olarak
alınabileceği gibi, işverenin oluşturduğu bir ekip tarafından
gerçekleştirilebilir.
Tehlikelere ilişkin bilgiler toplanırken aynı üretim, yöntem ve teknikleri ile
üretim yapan benzer işyerlerinde meydana gelen iş kazaları ve ortaya çıkan
meslek hastalıkları da değerlendirilebilir.
Toplanan bilgiler ışığında; iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili mevzuatta yer
alan hükümler de dikkate alınarak, çalışma ortamında bulunan fiziksel, kimyasal,
biyolojik, psikososyal, ergonomik ve benzeri tehlike kaynaklarından oluşan veya
bunların etkileşimi sonucu ortaya çıkabilecek tehlikeler belirlenir ve kayda
alınır.
Tespit edilmiş olan tehlikelerin her biri ayrı ayrı dikkate alınarak bu
tehlikelerden kaynaklanabilecek risklerin hangi sıklıkta oluşabileceği ile bu
risklerden kimlerin, nelerin, ne şekilde ve hangi şiddette zarar görebileceği
belirlenir. Bu belirleme yapılırken mevcut kontrol tedbirlerinin etkisi de göz
önünde bulundurulur.
Yapılmış olan risk değerlendirmesi; tehlike sınıfına göre çok tehlikeli,
tehlikeli ve az tehlikeli işyerlerinde sırasıyla en geç iki, dört ve altı yılda
bir yenilenir.
İş merkezlerinde risk değerlendirmesi
Aynı çalışma alanını birden fazla işverenin paylaşması durumunda, yürütülen
işler için diğer işverenlerin yürüttüğü işler de göz önünde bulundurularak ayrı
ayrı risk değerlendirmesi gerçekleştirilir. İşverenler, risk değerlendirmesi
çalışmalarını, koordinasyon içinde yürütür, birbirlerini ve çalışan
temsilcilerini tespit edilen riskler konusunda bilgilendirir.
Birden fazla işyerinin bulunduğu iş merkezleri, iş hanları, sanayi bölgeleri
veya siteleri gibi yerlerde, işyerlerinde ayrı ayrı gerçekleştirilen risk
değerlendirmesi çalışmalarının koordinasyonu yönetim tarafından yürütülür.
Yönetim; bu koordinasyonun yürütümünde, işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği
yönünden diğer işyerlerini etkileyecek tehlikeler hususunda gerekli tedbirleri
almaları için ilgili işverenleri uyarır. Bu uyarılara uymayan işverenleri
Bakanlığa bildirir.
Alt işverenlerde risk değerlendirmesi
Bir işyerinde bir veya daha fazla alt işveren bulunması halinde:
a) Her alt işveren yürüttükleri işlerle ilgili olarak, bu Yönetmelik hükümleri
uyarınca gerekli risk değerlendirmesi çalışmalarını yapar veya yaptırır.
b) Alt işverenlerin risk değerlendirmesi çalışmaları konusunda asıl işverenin
sorumluluk alanları ile ilgili ihtiyaç duydukları bilgi ve belgeler asıl
işverence sağlanır.
Asıl işveren, alt işverenlerce yürütülen risk değerlendirmesi çalışmalarını
denetler ve bu konudaki çalışmaları koordine eder.
Alt işverenler hazırladıkları risk değerlendirmesinin bir nüshasını asıl
işverene verir. Asıl işveren; bu risk değerlendirmesi çalışmalarını kendi
çalışmasıyla bütünleştirerek, risk kontrol tedbirlerinin uygulanıp
uygulanmadığını izler, denetler ve uygunsuzlukların giderilmesini sağlar.